Akın Üner

Trabzon İle Selanik'i Kavga Ettirmek

Akın Üner

Son yıllarda alışkanlık oldu, ne zaman ortaya sandık konsa birileri çıkıyor, Atatürk'e dil uzatıyor. Eş zamanlı olarak bir başkası da Muhafazakar dünyanın değerlerine çemkiriyor.

Sosyal medyadaki kadrolu troller, medyamızın malum figürleri, siyasetin ve devletin kurumları içine sızmış iyi saatte olsunlar hemen vaziyet alıyor. Toplum birbirine giriyor.

Aaa, bir bakmışsın toplum kabak gibi ikiye bölünmüş. Kırk senelik ezberler üzerinden tıpış tıpış oylarını kullanmış. Sonra sen sağ, ben selamet!

*

Arkadaş, senin cüzdanın boş. Evine kıyma alamıyorsun, torununa yüz lira harçlık veremiyorsun, ev almayı geçtim tadilat bile yapamıyorsun, sıfırını geçtim ikinci el arabanın yıllık bakımını nasıl yaptıracağım diye kırk kere düşünüyorsun.

Ama sandığa gidince bunları unutup yüz on sene önce rahmetli olmuş Padişahı kim sürdü diye bakıp alakasız adamlara kızıyorsun.

Veya tam tersi: Memlekette bunca dert varken bunları çözmek bir tarafa kendi iç meselelerine ilaç bulamayan Muhalefete çatmıyorsun. Niye? Çünkü kıl kuyruğun birisi Atatürk'e dil uzattı! Neme lazım, ezberlediğim yerden devam.

*

Sanki mezarından kalkıp Abdülhamit çözecek memleketin dertlerini.

Ya da Atatürk tekrar Samsun'a çıkıp bizi yeniden kurtaracak.

Enflasyonu, işsizliği, terörü, çevre sorunlarını, sığınmacı meselesini çözecek olan tarihe mal olmuş ve vakti saati gelince her fani gibi vefat etmiş devlet büyükleri değil ki!

*

Son yıllarda toplumu kendi ezberledikleri fay hatlarından bölmek için kullanılan iki kritik şehir var.

Bunlardan birisi, 1912 ? 1922 yılları arasında kaybettiğimiz aziz vatan toprağı Selanik.

Diğeri, aynı dönemde Rus işgaline uğramış ve güçlükle kurtarılmış olanbir başka aziz vatan toprağı Trabzon.

Atatürk'e dil uzatmaya kalkanlarla İslamiyetin değerlerine sataşmaya kalkanlar bu iki kentin insanlarının arkasına saklanıp kin ve nefretlerini kusmaya kalkıyor.

Oysa bu iki kent, her ne kadar birbirine coğrafi olarak uzak düşse de Türk tarihi açısından aslında birbirine çok benzeyen iki kardeş şehirdir.

*

Şöyle ki:

Selanik 1430'da, Trabzon 1461'de fethedilmiştir. Her ikisi de Bizans artığı tekfurların elinden kurtarılmıştır.

Selanik, Osmanlı'nın Balkanları fethetmesi için bir dayanak ve sıçrama tahtası olmuştur. Selanik fethedilmeseydi Bosna'da, Bulgaristan'da, Makedonya'da, Arnavutluk'ta Türk İslam medeniyeti yayılamazdı.

Benzer biçimde Trabzon Osmanlı'nın Kafkasya'yı fethetmesi için benzer rol oynamıştır. Günümüzde Azerbaycan'da, Çerkesya'da, Dağıstan'da, Batum'da ezanlar okunuyor ve Türkçe konuşuluyorsa bunu Trabzon'un fethine borçluyuz.

Selanik ve Trabzon, binlerce yıllık liman kentleridir. Dolayısıyla etnik ve sosyal yapısı zengindir.

Selanik'te Türklerin yanı sıra Rumlar, Bulgarlar, Levantenler, Yahudiler ve Sırplar da yaşıyordu.

Trabzon'da ise Rumlar, Ermeniler, Gürcüler ve diğerleri.

Her iki şehrin Türkleşmesi için Osmanlılar Anadolu'dan Türk ve Müslüman unsurları göç ettirmişti.

Selanik'te de Trabzon'da da Avşarıyla, Çepnisiyle Oğuz boyları iskan edilmişti.

Dahası her iki kentte de gönüllü İslamlaştırma çabaları sonucunda din değiştirerek Müslüman olan azınlıklar vardı.

Selanik'te Arnavutlar, Patriyotlar, Pomaklar ve Yahudiler arasında İslamlaşan, Türkleşenler oldu.

Trabzon'da da Ermeniler, Gürcüler ve Rumlar arasında sonradan Müslümanlığı seçenler!

*

İki kentin kaderini ayıran nokta, İmparatorluk çökerken Selanik'in elde tutulamaması, Trabzon'un ise kurtarılmasından ibaret aslında.     

Velakin Selanikliler ile Trabzonlular'ın kurtulamadığı ortak yaftalar var.

Her iki şehrin Türk ve Müslüman ahalisi, bu şehirlerin tarihi misyonundan ve coğrafi konumundan kaynaklanan çok dinli ve kültürlü tarihlerinin mirasını nedeniyle yapılan çirkin yakıştırmalara maruz kalıyor.

Neymiş efendim, Trabzonlular Rummuş, Ermeniymiş!

Selanikliler Yahudi dönmesiymiş, Rummuş falan filan.

Geçiniz kardeşim!

Bu kentlerin insanları, Türk İslam kültürünü yaşatan ve dünyaya hakim kılmaya çalışan onurlu Osmanlı vatandaşlarıydı.

Bugün de Türk milli takımı gol atınca sevinen, askerlerimizin şehadet haberlerini duyunca üzülen, aynı camiide namaz kılıp aynı mezarlıklara gömülen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları!

Selaniklileri de Trabzonluları da ötekileştirmeye çalışanlar, bilerek ya da bilmeyerek Türk kimliğine, birliğine zarar veriyor.

*

Konya, İzmir, Adana, Kayseri Gaziantep neyse Selanik ve Trabzon odur.

Edirneli, Bursalı, Diyarbakırlı, Antalyalı neyse Selanikli ve Trabzonlu odur.

Dahası, Selanikli neyse Trabzonlu da odur.

Her ikisi de Türklük mefkuresinin bayraktarlığını yapmış fatihanların ve şanlı tarihimizi yazan atalarımızın tertemiz evlatlarıdır.