Yazıları ilgiyle okunup takip edilen köşe yazarımız Akın Üner, 'Arif Katar'ın Önerileri Üzerine Birkaç Kelam' başlıklı yeni yazısını samsun son haber okuyucuları için kaleme aldı.
'Arif Katar'ın Önerileri Üzerine Birkaç Kelam'
Samsun'a geçmişte büyük hizmetler yapmış usta bir şehir plancısı olan Sayın Arif Katar, Hedef Halk Gazetesini ziyaret ederek beş projesini paylaşmış.
Öncelikle, Sayın Katar gibi kente imzasını bırakmış, sorunlara vakıf kimselerin düşüncelerini kamuoyu ile paylaşmalarını çok değerli buluyorum.
Samsun'da neredeyse tüm üst düzey bürokratların ithal isimler olduğu bir gerçek. Dolayısıyla kentin sorunlarının sosyoekonomik ve teknik yönlerini tam olarak çözümlemek için desteğe ihtiyaçları olsa gerek. Bu nedenle Arif Katar gibilerin daha çok fikir beyan etmelerinde sonsuz fayda var.
Bu nedenle Arif Beyin topa girmesi çok yerinde olmuş.
*
Elbette Arif Katar, projelerini tartışmaya açmak için basın kuruluşlarıyla paylaşmış.
Biz de kentte imzası olan bir bürokrat olarak ortaya atılan projeler hakkında düşüncelerimizi paylaşmakta yarar gördük.
Söz konusu fikirlerin geliştirilmesine katkımız olacağı ümidiyle görüşlerimizi paylaşalım:
BİR: RAYLI SİSTEMLER
Sayın Arif Katar, mevcut raylı sistem hattının, yapımı süren Şehir Hastanesine, otogara ve havalimanına uzatılmasını öneriyor. Ayrıca Çarşamba, Terme ve Bafra, Alaçam istikametine uzatılması için planlama yapılmasını tavsiye ediyor.
Fikrimce;
Öncelikli olan Şehir Hastanesi hattının yapımıdır. Bunun için uygun güzergah Halit Doğan başkan döneminde Kılıçdede ? Duruşehir ? Derebahçe ? Şehir Hastanesi şeklinde belirlenmiş, buna bir T yapılarak eski Havalimanı arazisinde düşünülen kamu kampüsü için bir kol eklenmesi planlanmıştır.
Büyükşehir Belediyesinin bu kararı öncelikler açısından doğrudur. Ancak, Belediye yönetiminin acil olarak yeni güzergaha göre kentiçi trafik ve toplu taşıma hatlarını planlaması gerekmektedir. Kervanın yolda dizilmesine dayanan "Türk usulü planlama" mantığı, tramvay hattının inşaatında ve işletme aşamasında büyük kaosa yol açabilir. Bu nedenle kenti tanıyan ve ulaşım mühendisliğini bilen, donanımlı kadrolara ihtiyaç bulunmaktadır.
Otogarın bulunduğu yer, topografik olarak ve kentsel doku yönünden tramvay hattının erişimini zorlaştırıyor. Yasal sorunları aşmak ve uygun arazi üretmek şartıyla otogarı Şehir Hastanesi Tramvay hattının güzergahına entegre olacak biçimde taşımak daha iyi bir seçenek gibi görünüyor.
Tramvayın havalimanına uzanması ise bu aşamada fizibl değil. Zira havalimanının yolcu trafiği yetersiz. Dahası havalimanı yolcularının bir saatte İstanbul'dan gelip kırk tane duraktan dur kalk yaparak konforsuz bir yolculukla, uzun sürede şehir merkezine gitmesini beklemek yanılgı olur.
Belki geleceğe yönelik güzergah planlaması yapılabilir; ancak havalimanına tramvay erişimi için şartların çok uzun yıllar boyunca oluşacağını sanmıyorum.
Bafra, Alaçam ve Çarşamba, Terme taraflarına tramvay ise ulaşım tekniği açısından çok anlamlı değil. İşletme hızı 25 km/sa olan tramvaylarla uzak ilçelere ulaşım planlaması rantabl olmaz. Bunun yerine çok az sayıda durağı olan hızlandırılmış banliyö trenleri düşünülebilir. Planlama buna göre yapılmalıdır.
İKİ: İLKADIM İLE ATAKUM ARASINA KARAYOLU TÜNELİ
Sayın Katar, Atakum ilçesindeki İsmet İnönü ve/veya Abdullah Gül bulvarlarını bir viyadük ve tünel ile İlkadım İlçesindeki Liman Kavşağı veya Yüzüncüyıl Bulvarlarına bağlayacak bir dizi sanat yapısı öneriyor.
Bunun için Ankara Yolu ve Kürtün Çayını viyadüklerle atlayıp Sahra Sıhhıye okulunun olduğu bölgeden tünelle kentin İlkadım Bölgesinin merkezine inilmesini öneriyor.
Bu projenin farklı versiyonlarını daha önce dinlemiştim. Benzer viyadük ve tünel mantığı ile İlkadım'ın daha güneyinden Barış Bulvarına erişimi öneren eskizler vardı.
Bir ulaşımcı gözüyle bu tür projeleri İstanbul'da Boğaz üzerine yeni köprüler yapılmasına benzetiyorum. Bu çözümler, bence kalıcı olmuyor. Bir uyuştucu misali trafik akışını geçici olarak teskin ediyor, ancak zamanla doygunluk seviyesi aşılıyor. Sonuçta yeni sanat yapılarına ihtiyaç oluyor.
Bence yapılması gereken, kenti bir an evvel güneye açmaktır. Alışveriş Merkezlerini, Hastaneleri, Okulları, Kamu Binalarını, Sanayi Sitelerini güney istikametine taşımalıyız. Atakum ve İlkadım ilçesinin güneyine uydu kentler planlamalıyız. Tüneller ve viyadüklere harcayacağımız parayı, güneye doğru açacağımız yeni kentsel alanlara ve buraya gidecek kapasiteli bulvar yollarına harcamalıyız.
ÜÇ: ALTINKUM KENT ORMANI VE TELEFERİK PROJESİ
Kentimizin çevresindeki orman alanlarının korunması, şehrin nefes alabileceği alanlar haline getirilmesine ben de varım. Altınkum'a Asarağaç Tepesi gibi başka ormanları da ekleyebiliriz. Tek endişem, bunları yaparken ormandaki doğal hayatın bozulmasıdır. Buraları hayvanların ve bitkilerin doğal yaşam alanı olarak muhafaza etmek şartıyla değerlendirmek gerekir.
DÖRT: ATAKUM KENT MEYDANI
Çok gerekli ama ne yazık ki çok geç kalınmış bir proje olduğunu düşünüyorum. İlçenin merkezinde bu biçimde kullanılabilecek, yeterli büyüklükte, ulaşım koridorları sorunsuz ve mülkiyet sorunları bulunmayan bir yer kaldıysa hemen yapmak gerekir.
BEŞ: İLKADIM ANITI PROJESİ
Arif Katar üstat, Doğu ve Batı Çevre Yollarının kesiştiği bir noktada, transit trafiğin görebileceği büyük bir İlkadım Anıtı öneriyor.
Olabilir tabii ki. Şehrimize yakışır.
Ancak ben yetkili olsam, Atatürk'ün Samsun'a çıktığı Tütün İskelesine benzetilerek oluşturulan Kurtuluş Yolunun uygun bir noktasına görkemli bir İlkadım Kapısı yaptırmayı tercih ederdim.
Şehrin doğu, batı ve güney girişlerine, birer Şehir Kapısı da önerilebilir.
Benim düşüncemi soracak olursanız bu tür anıtlar şehrin merkezinde yaşayanların varlıklarını hissedeceği sembolik noktalara konulmalı.
Güney girişinde bir tepe üzerine anıt yapmaktansa sanki Toptepe üzerine veya denizin içinde Kızkulesi misali bir adacığın üstüne koymak bana daha sempatik olur gibi geliyor.
*
Son tahlilde Arif Katar üstadın ve onun gibi geçmişte şehrimize emek etmiş değerli hizmet adamlarının düşüncelerinden istifade edilmelidir.
Kendisine teşekkür borçluyuz. Hem geçmişteki emekleri için hem de önerilerini dile getirdiği için!
