Yasalarımız çalışılmayan günlerin primlerini toplu ödemeye izin vermiyor. Ancak bunun istisnası borçlanma. Askerlik, doğum, yurt dışı borçlanmaları gibi imkanlarla geçmiş boşlukları doldurabilir, prim satın alabilir ve böylece erken emekli olabilirsiniz.
Emeklilik için üç şartı yerine getirmek gerekiyor. Bunlar belli bir yaşa gelmek, ilk sigorta olduğunuz tarihten sonra belli bir süreyi geçirmek ve belli bir sayıda prim ödemek. Bu süreleri ve prim sayılarını ilk sigorta olduğunuz yani çalışmaya başladığınız tarih belirliyor.
Yeni Asır'dan Faruk Erdem'in yazısı:
Sigortalılar bazı durumlarda çalışma imkanları bulamadıkları için prim eksiklikleri oluyor. Çalışma hayatına askerlik, doğum, eğitim, yurtdışı gibi sebeplerle ara vermek zorunda kalınıyor. İşte bu durumda bu eksik günleri satın almak yoluyla yani borçlanarak tamamlama imkanı var.
Üstelik bazı durumlarda bu işlem size yıllar önce erken emekli olma şansı da sağlıyor. Örneğıin sigortadan önce askerlik yapanlar 1 yaş erken emekli olabilirken, kadınlar 3 çocuk borçlanarak 6 yıl kazanıyor, yaş şartı tamamsa 6 yıl erken emekli olabiliyor.
YASADA SIRALANIYOR
Sigortalıların borçlanma yapabilecekleri süreler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 41'inci maddesi ile düzenlenmiştir. Bu maddeye göre şu süreler borçlanılarak prim kazanılabiliyor. Burada borçlanmaktan kasıt o günlerin parasını ödeyerek satın alma anlamı taşıyor. İşte o süreler:
A) Sigortalı kadının, 3 defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra 2 yıllık süreyi geçmemek kaydıyla borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayılmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarıyla talepte bulunulan süreleri
B) Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreleri
C) Kamu personelinin aylıksız izin süreleri
D) Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri
E) Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri
F) Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri
G) Grev ve lokavtta geçen süreleri
H) Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri
I) Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreleri
İ) 4857 sayılı kanuna göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalıların, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik süreleri
J) Sigortalı olmaksızın, 08/04/1929 tarihli ve 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun'a göre yurt dışına gönderilen ve öğrenimini başarıyla tamamlayarak yurda dönenlerden yükümlü bulunduğu mecburi hizmet süresini tamamlamış olanların, yurt dışında resmi öğrenci olarak geçirmiş oldukları öğrenim sürelerinin 18 yaşının tamamlanmasından sonraki döneme ait olan kısmı, sigortalının kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları halinde borçlanma hakları bulunmaktadır.
NE YAPMAK LAZIM
Borçlanma yapmak için işlemler zor değil. Öncelikle hakkınız olup olmadığını belirledikten sonra şu adımları izleyin: SGK'ya dilekçe ile başvurulur, borçlanılacak süre belirlenir, borçlanma tercihine göre para ödenir.
NASIL BORÇLANILIYOR
Borçlanma yapmadan önce buna hakkınız olup olmadığınızı belirlemeniz gerekiyor. İsterseniz bazı borçlanmaların size ne kazandıracağına daha detaylı bakalım.
ASKERLİK BORÇLANMASI:
Askerliğini sigortalı olmadan önce yapanlar için erken emeklilik şansı var. Bu kişiler askerlik günlerini borçlanarak, işe giriş tarihlerini o kadar gün geriye çekebiliyor. Bu durum onlara en az 1 yıl erken emeklilik sağlıyor. Eğer sigortadan sonra askerlik yapılmışsa bu durumda yine borçlanılarak eksik günler tamamlanabiliyor.
DOĞUM BORÇLANMASI:
Kadınlar sigortadan sonra dünyaya gelen 3 çocuklarını borçlanarak 6 yıl yani 2160 gün kazanabiliyor. Bu da 6 yıl çalışmalarına gerek olmadan primlerini tamamlamalarını sağlıyor.
Örneğin bir kadın 58 yaşına gelmiş ancak primi 6 yıl eksik. Bu kadın üç çocuğunu borçlanarak 6 yıl daha çalışmaya ve beklemeye gerek olmadan erken emekli olabiliyor.
YURT DIŞI BORÇLANMA:
Yurt dışında 18 yaşından sonra geçen çalışma sürelerini erkek sigortalılar borçlanarak yani satın alarak Türkiye'de emekli olabiliyor. Eğer Türkiye'de de sigortaları varsa bu durum daha da avantaj oluyor.
Kadınlar ise yurt dışında 18 yaşından sonra geçen süreleri çalışmasalar da satın alabiliyor. Son yasal değişiklikle yurtdışı borçlanmalar Bağ-Kur kapsamına alındı.
KISA ÇALIŞANLAR TAMAMLIYOR:
Part-time çalışanlara 2011 yılında çıkartılan bir yasa ile önemli bir borçlanma imkanı getirildi. Buna göre kısa süreli çalışanlar 25 Şubat 2011 tarihinden sonra günlerini 30 güne tamamlamak için borçlanma yapabiliyor.
MEMURLARIN HAKLARI:
Memurlar ise ücretsiz izne ayrıldıklarında geçen süreleri borçlanarak emeklilik için keseneklerine ekleyebiliyorlar.