Samsun'da yüzyıllarca ayakta kalmış Samsun'un simgesi olan Samsun Büyük Cami'nin 7 Yüz yıllık tarihi.
Samsun Büyük Cami Tarihi; Samsun il merkezinde bulunan,şehrin simgelerinden biri olanBüyük Cami 14. yy.'da Selçuklu kumandanlarından Hıdır Bey tarafından yaptırılmıştır. İlk hali ağaç olan yapı 1869 yılındaki büyük Samsun yangınında tamamen yanmış ve yerine 1884 yılında Batumlu Hacı Ali tarafından günümüzdeki Cami yaptırılmıştır.
Sultan Abdülaziz'in annesi tarafından esaslı bir onarım gören camiye Valide Cami de denmektedir. Büyük bir avlu içinde yer alan cami kesme taştan yapılmıştır. Büyük kubbesi dikkat çeker. Kubbenin için bitkisel ve geometrik desenlerle süslüdür. 2 minaresi de tek şerefelidir ve basit taş işçiliği vardır.
Cami sarıya yakın renkte kesme taştan yapılmıştır. Kare planlı caminin üzeri tromplu merkezi bir kubbe ile örtülmüştür. Kubbe sekizgen bir kasnak üzerine oturmuş ve dıştan basık görünümdedir. Merkezi kubbe dört köşedeki kulelerle desteklenmiştir. Dikdörtgen çerçeve içerisinde yuvarlak kemerli giriş kapısının önünde altı sütunun taşıdığı beş bölümlü beşik tonozlu bir son cemaat yeri bulunmaktadır. Son cemaat yerinin sütun araları yakın tarihlerde camekânla kapatılmıştır. Son cemaat yeri ile ibadet mekânı arasında kalan dikdörtgen bölümün üzeri üç kubbe ile örtülmüştür. Böylece caminin girişi daha da görkemli bir görünüm kazanmıştır.
Yuvarlak bir niş şeklindeki mihrabı mermerdendir. Ağaç işçiliğinin güzel örneklerinde birisini yansıtan minber üzerinde madalyonlar, yıldız ve madalyon motifleri bulunmaktadır. Kubbe içerisi ve duvarlar bitkisel ve geometrik kalem işleriyle bezenmiştir. Caminin giriş cephesinin her iki tarafında son cemaat yeri ile caminin ana duvarlarının birleştiği duvarların üzerine iki minare yerleştirilmiştir. Minareler yuvarlak gövdeli ve birer şerefelidir.
HABER: AHMET ALTÜRK