2018 yılında yapılan düzenleme sonrası yıpranma hakkının kapsamı genişletildi ve vatandaşlara erken emeklilik yolu açıldı.
Sağlık Bakanlığı'nın Sosyal Güvenlik Kurumu ile birlikte belirlediği listede yer alan sağlık meslek mensuplarına, insan sağlığı için koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerde çalışmaları şartıyla, bu kapsamda geçen sürelerinin her 360 günü için 60 gün fiili hizmet süresi zammı (FHSZ) verilecek. FHSZ, iki türlü fayda sağlayacak. Elde ettikleri FHSZ'nin beş yıla kadar olan kısmı, toplam prim ödeme gün sayılarına ilave edilerek prim günleri artacak. İkinci fayda ise erken emeklilik olacak..
Sayıları 350 bini bulan sağlık çalışanları geçen yıl çıkartılan kanunla yıpranma (fiili hizmet süresi zammı – FHSZ) hakkı elde etti. Yıpranma hakkı, 3 Ağustos 2018 tarihinden sonraki çalışmalara uygulanacak. Fiilen çalıştıkları her 360 güne 60 gün ilave edilecek. Yıpranma dolayısıyla erken emeklilik hakkından ise 3600 günlük süre dolduktan sonra yararlanabilecekler. Yasa çıktığı tarihte çalışmakta olan sağlıkçılar, erken emekliliğe, 2028 yılından itibaren hak kazanabilecekler.
HİZMET SÜRESİ ZAMMI
Sağlık çalışanlarının uzun yıllar beklediği fiili hizmet süresi zammına (FHSZ) ilişkin düzenleme geçen yıl yürürlüğe girdi. Sağlık Bakanlığı'nın Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile birlikte belirlediği listede yer alan sağlık meslek mensuplarına, insan sağlığı için koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerde çalışmaları şartıyla, bu kapsamda geçen sürelerinin her 360 günü için 60 gün fiili hizmet süresi zammı (FHSZ) verilecek.
FHSZ, iki türlü fayda sağlayacak. Elde ettikleri FHSZ'nin beş yıla kadar olan kısmı, toplam prim ödeme gün sayılarına ilave edilerek prim günleri artacak. Bu kapsamda 25 yıl çalışan kişinin normalde prim gün sayısı 9000 gün olmasına karşın, her yıl için 60 gün üzerinden, toplam 1500 gün daha eklenecek ve 10 bin 500 gün üzerinden emekli aylığı hesaplanacak.
İkinci fayda ise emeklilik yaşında olacak. FHSZ'nin yarısı, emeklilik yaş haddinden indirilecek. Örneğin, toplam 1500 gün fiili hizmet süresi zammı elde eden kişinin emeklilik yaşı 750 gün öne çekilecek.
Yaş haddinden indirim yapılabilmesi için, yasa kapsamındaki işlerde 3600 gün çalışmak gerekecek. 3600 gün hesabında, sağlık meslek mensuplarının 3 Ağustos 2018 tarihinden sonraki insan sağlığıyla ilgili işlerde geçen süreleri dikkate alınacak.
Fiili hizmet süresi zammında hafta sonu tatilleri, yıllık izinler dikkate alınmıyor. Dolayısıyla ayda 30 gün çalışmış olan kişi için FHSZ kapsamında 26 gün bildirim yapılacak. Kalan 4 gün normal çalışma kabul edilecek.
Fiili hizmet süresi zammı kapsamındaki her 360 güne karşılık elde edilen 60 günün yarısı kadar süre, yaş haddinden indirilecek. Hiç izin kullanmayan bir kişi, mesleğini sürdürmeye devam ettiği her yıla karşılık 26 gün erken emekli olma hakkı elde edecek. Yıllık izin süreleri de düşüldüğünde yaklaşık 15 yıl çalışmaya karşılık 1 yıl, 30 yıl çalışmaya karşılık 2 yıl, 37.5 yıl çalışmaya karşılık da 2.5 yıl erken emekli olunabilecek..