Suriyeli mültecilerin yaşadığı sorunlara çözüm sunmayı hedefleyen 'Mülteciler için Büyük Veri' yarışmasının kazananları belli oldu. Emniyet ve güvenlikten sağlığa, eğitimden, işsizlik ve entegrasyon konularına kadar çeşitli kategorilerde birinci seçilen projeler, 21 Ocak'ta Boğaziçi Üniversitesi'nde düzenlenen törende ödüllerini aldılar.
Türk Telekom'un TÜBİTAK, Boğaziçi Üniversitesi, ulusal ve uluslararası kurumlar ortaklığında Türkiye'de sayısı 3,5 milyonu bulan Suriyeli mültecilerin sosyal sorunlarına yenilikçi çözümler geliştirmek için 2017 yılının Aralık ayında başlattığı inovasyon yarışmasının kazananları açıklandı. 21 Ocak günü Boğaziçi Üniversitesi Albert Long Hall'da düzenlenen yarışmanın kapanış çalıştayında emniyet ve güvenlik, sağlık, eğitim, işsizlik ve entegrasyon kategorilerinde birinci olan proje sahipleri 50 bin TL'lik ödülü aralarında paylaştılar.
Yüzün üzerinde araştırma grubunun proje önerileri ile başvurduğu yarışma için 19 ülkeden dört sivil toplum örgütü, üç devlet kurumu, iki araştırma laboratuvarı ve 57 akademik kurumdan, toplam 157 araştırmacı çalışmalarını gönderdi. Projelerin beşte biri Türk kurumlarından gelirken, diğer projeler yabancı kurumlar veya yabancı kurumların iş birliği ile hazırlandı.
Sağlık alanında Bruno Kessler Vakfı araştırmacılarının 'Suriyeli Mültecilerin Toplumsal Entegrasyonu Üzerinden Türkiye'deki Kızamık Salgını Riskinin Azaltılması' projesi, eğitim alanında Modena ve Reggio Emilia Üniversitesi, Türkiye Merkez Bankası ve TED Üniversitesi ortaklığında 'Türkiye'deki Suriyeli Mültecilerin Daha iyi Entegrasyonu için Eğitim Fırsatlarının İyileştirilmesi' projesi, entegrasyon alanında Bonn Üniversitesi, Bonn Uluslararası Dönüşüm Merkezi, Viyana Üniversitesi, Potsdam İklim Etkileri Araştırma Enstitüsü, Climate Analytics ve İzlanda Üniversitesi'nden araştırmacıların sunduğu 'İletişim Verilerinin Analizi ile Mültecilerin Hareketliliğinin Değerlendirmesi (AROMA_CoDa)' projesi, işsizlik alanında Koç Üniversitesi'nden araştırmacıların 'Türkiye'deki Entegrasyonun Kentsel Derin Haritası (UDMIT)' projesi ve güvenlik ve emniyet alanında Old Dominion Üniversitesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Eindhoven Teknik Üniversitesi, Stellenbosch Üniversitesi ve 4TU Etik ve Teknoloji Merkezi ortaklığında sunulan 'Türkiye'de Mülteci Barındıran İllerin Cep Telefon Kullanım Şekillerinin Tanımlanması' projesi değerlendirme komitesi tarafından alanlarında birinciliğe layık görüldü.
Türk Telekom'dan büyük veri ve kaynak desteği
Yapılan şirket açıklamasına göre, yarışma kapsamında, 50 bin TL'lik maddi desteğin yanı sıra Türk Telekom araştırmacı gruplara anonim mobil telefon kullanımına ilişkin büyük bir veri seti sağladı. Kişisel bilgi içermeyen ama kitlelerin hareketini gösteren bu veri, araştırmacılara Türkiye içerisinde insan hareketliliğini ölçmek için yeni bir araç oldu.
Araştırma grupları, Türk Telekom'un paylaştığı bu verileri anlamlı hale getirdiler. Böylece, Türkiye'de kızamık gibi bulaşıcı hastalıkların takibi, eğitim ve sağlık alanındaki hizmet noktaların en uygun noktalarda kurulması ve mülteci nüfusun Türkiye toplumunun geneli ile entegrasyonunu kolaylaştıracak yöntemlerin geliştirilmesi gibi kısa, orta ve uzun vadeli hedeflerine doğru adımlar atmış oldular.
'Mülteciler için Büyük Veri' yarışmasının kapanış çalıştayında konuşma yapan Türk Telekom CEO'su Dr. Paul Doany, 'Mültecilerin sosyal sorunlarına çözümler getiren projelere 'Mülteciler için Büyük Veri' yarışması kapsamında Türk Telekom olarak destek verdik. Türkiye'deki tüm mültecilerin güvenlik, sağlık, eğitim, entegrasyon ve istihdam gibi sorunlarına çözüm üreten proje sahipleri ile paylaştığımız anonim veriler ve sunduğumuz destek ile bu alanda büyük katkılar sağladığımıza inanıyoruz. Bu doğrultudaki çalışmalarımıza aynı heyecanla devam edeceğiz. Çünkü inanıyorum ki, mültecileri ilgilendiren ancak şu anda öngöremediğimiz birçok farklı alanda inovatif projeler bu gibi yarışmalarla ortaya çıkacaktır' dedi.
Yarışmanın Bilimsel Komitesi'nin başkanlığını yürüten Boğaziçi Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Albert Ali Salah, 'Veri analizi araştırmacılarına bu büyük insanlık krizinde önemli bir iş düşüyor. Bakanlıkların ve STK'ların mülteciler ile ilgili sağlıklı politikalar üretmek, doğru yerlerde doğru müdahalelerde bulunmak için olabildiğince çok bilgiye ihtiyaçları var. Mobil veriyi kullanarak, veri analitiği, istatistik, yapay zekâ ve veri görselleştirme ile ülkenin nabzını tutmak ve bu bilgiyi gerekli kurumlara ulaştırmak mümkün. Bunun için değerlendirme komitesinde bakanlıklardan ve STK'lardan temsilciler de yer aldı. Ayrıca mültecilere yararlı olacak teknik içerikli projeler yapılabilmesi için ülke çapında pek çok kurumda da bu yarışma aracılığıyla projeler ve uluslararası işbirlikleri başlatıldı, araştırmacılar yetiştirildi' dedi.
Türk Telekom'dan Suriyeli mültecilere istihdam
Türkiye'de entegre telekom hizmetleri sunan ülkenin lider telekom operatörü Türk Telekom, D4R projesinin yanı sıra mülteciler için farklı destekler de sunuyor. Bu kapsamda mobil pazarda Ahlan Tarifesi ürünleri ve sabit alanda Ahlan Kampanyası ile özellikle Türkçe bilmeyen mültecilere uçtan uca Arapça dil desteği sağlıyor. Sadece bir tarife olmayan Ahlan hizmeti, müşterinin ilk temasından satış sonrasına kadar kontrat, SMS bilgi mesajları da dâhil olmak üzere müşterinin tamamıyla Arapça dilinde faydalanabileceği bir platform. Bunun yanı sıra Arapça hizmet veren bir Çağrı Merkezi kuran Türk Telekom çok sayıda Suriyeli göçmen ve mülteciye istihdam sağladı.
Ayrıca, Suriyeli girişimciler tarafından geliştirilen eğitim, ikamet, çalışma, evlilik ve sağlık alanında izlenmesi gereken idari süreçler hakkında bilgiler veren Gherbetna uygulaması ile birlikte dil bariyerini ortadan kaldırmak için Arapça-Türkçe anlık tercüme hizmeti sunan Tarjemly uygulamasına Türk Telekom doğrudan destek vermeye devam ediyor.