Liv Hospital Samsun Psikiyatri Kliniği'nden Uzm. Dr. Mehmet Çevik, 'Evlilik' hakkında bilgilendirdi.
Çevik, “Evlilik tarihi insanlık tarihi ile birlikte gelişmiş gibi görünür. Sümerler, Mısırlılar ve Babil halkı gibi bilinen en eski medeniyetlerde dahi evlilik bahsinin geçtiği bilinmektedir.. Tabi ki, dönemsel ve kültürel farklar net biçimde kendini gösterir” dedi.
Neden Evlenilir?
Uzm. Dr. Mehmet Çevik, “ Sondönemde evlilik ile ilgili en sık sorulan soru ne için evlenildiği olmaya başladı. Açıkçası bu soru cevabı açısından ‘neden acıkırız?’ sorusundan pek te farklı değil. Nitekim insan doğumundan itibaren bir diğer insana muhtaçtır. Doğanın özelliği gereği insan bir başkasının koruma, sevgi, şefkat ve ilgisine ihtiyaç duyar. Bu ihtiyaç belirli bir yaşa kadar ‘ebeveyn’ ler ile giderilir. Ebeveyn sevgi ve ilgisinden yoksun olan kimselerin ilerleyen yaşlarında çeşitli psikolojik sorunlar yaşamasının en önemli sebeplerinden biri de bu ihtiyacın giderilememesidir. Bu konuyu bir başka yazımda aktaracağım. Ergenlik döneminden başlayarak aileden farklılaşma ve ‘bireyselleşme’ ön plana çıkmaya başlar. İşte bu noktadan itibaren ‘kendine ait’ başka bir düzen oluşturma ihtiyacı başlar, bir yandan da başkasına ihtiyaç hala devam eder. Böylelikle evlilik müessesesi devreye girmeye başlar. Eski dönemlerde ergenlik olarak tanımladığımız yaşlar evliliğin başladığı yaşlardı. Ancak modern çağda bu takvim yaklaşık 10 yıl kadar ötelenmiş oldu. Bunda çalışma ve öğrenim hayatının, ortalama yaşam sürelerinin uzamasının ve ‘ergenlik’ süresinin uzamasının önemli bir payı olduğu kesindir. Kısaca gençlik döneminden itibaren bağlanma ihtiyacı evlilik yoluyla karşılanır. Evliliğin temel motivasyonu budur. Bunun yanı sıra toplum tarafından kabul görme, statü kazanma yolu olarak ta evlilik kullanılır. Evlilik ‘sahip olma’ nın yani iktidarın en önemli simgelerinden biridir. İnsanın narsist ihtiyaçlarından biri olan iktidar hevesinin vücut bulmuş halidir evlilik. Deyimlere bakarsak ne demek istediğimiz kolayca anlaşılır; ‘yuvayı dişi kuş yapar’, ‘evin reisi’ örnekleri ‘sahip olma’ ihtiyacının evlilikte nasıl karşılandığını bizlere gösteriyor” diye konuştu.
Evlilik olmadan birlikte yaşanmaz mı?
Evlilik olmadan birlikte yaşamaya değinen Çevik, “Son dönemde oldukça popüler bir konu da evlenme olmaksızın birlikte yaşama olasılığının sorgulanmasıdır. Toplumun varlığı kadar eski bir kurumun sarsılmaz olduğu kesindir. Ancak evlilik özellikleri kültürden kültüre dönemden döneme değişiklik gösterir. Bununla birlikte evlilik ilk yıllarından itibaren törensel özellik taşır ve kutsal değerler arasında gösterilir. Son dönemde bu kutsiyet ikinci plana atılmış gibi görünmekte ve ‘törensel’ kısmı giderek daha fazla ön plana çıkarılmaktadır. Bu törensellikle birlikte gelen ‘fazladan’ gelenekler evliliğin başlangıcını çok zorlaştırmıştır. Son dönemde evliliğin maliyeti bu sebeplerle çok yükselmiştir. Ev, araba, taşlı yüzük, gelinlik, salon, kuaför, mobilya, beyaz eşya vs vs derken evlilik maddi yönden kökünde bir dinamitle başlar.
Buna benzer birkaç sebepten gençler evlenmektense “birlikte yaşama” formülünü makul bulmaya başlamıştır. Halbuki unutmamak gerekir ki, evlilik denilen şeyin aslı zaten birlikte yaşayabilme sanatıdır. Törensel özellikte güncelleme yapılırsa gençlerin “evlilik fobi”leri ortadan kalkacaktır” bilgisini verdi.
Evlilik Aşkı Öldürür mü?
Evlilik aşkı öldürür mü sorusunu yanıtlayan Dr. Mehmet Çevik, “Aşkın ölmesi için evliliğe ihtiyacı yoktur. Doğal seyrinde ortadan kalkacak bir duygudur aşk. Nitekim insan için aşk en kuvvetli duygulardan bir tanesidir. Ve insan kuvvetli duyguları kısa süreli yaşamaya programlanmış bir canlıdır. Örneğin çok sevdiğiniz birinin vefat etmesinden sonra duyduğunuz derin acı zaman içinde kabuk bağlar. Aşk da öyledir. Başlangıçta karşıdakini tanımak, ona kendini beğendirmek, birlikteliği pekiştirmek amacıyla daha fazla zaman, özen, enerji harcarsınız, bu durum aşkı körükler. Fakat insanın yaşamını sürdürmesi için enerjisini başka şeylere de harcaması gerekir. Kendini işine vermesi gerekir belki, belki okuluna, belki kopma noktasına gelen arkadaş ilişkilerine. Bu sebeple aşka harcanan enerji yavaş yavaş diğer alanlara kaymaya başlar ve işte o noktada aşk ‘evrimleşir’.Evliliktam da bu noktada esas kurtarıcıdır. Tabii ki doğru giden bir evlilikten bahsediyorum. Çünkü aşkın bittiği yerde ortak hedefler, paylaşımlar, şefkat, alışkanlık, ilgi ile kendini gösteren sevgi kavramı ön plana çıkmaya başlar. Bunu nasıl sağlarız daha sonra bahsedeceğim. O zaman son olarak tekrar söyleyeyim, evlilik aşkı bitirmez ve hatta daha uzun soluklu bir duyguya evrilmesini sağlar.Evlilik ile ilgili yeni yazılar paylaşacağım.. Şimdilik bu kadar diyelim. Sorularınız olursa sosyal medya hesaplarımdan bana ulaşabilirsiniz” şeklinde açıklamasını sonlandırdı.