'İstatistik Ne Söyler Paneli'nde konuşan Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İstatistik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yüksel Terzi, istatistikçilere yıllarca 'yalancı' ve 'güvenilmez' gibi ifadeler kullanıldığını ama artık 'müşteri velinimetimizdir' kavramının 'veri velinimetimizdir' kavramına dönüştüğünü söyledi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Samsun Bölge Müdürlüğü ve OMÜ iş birliğinde Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi Mavi Salon'da 'İstatistik Ne Söyler Paneli' düzenlendi. Panelde konuşan ve panelin modaretörlüğünü de yapan OMÜ İstatistik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yüksel Terzi, eskiden istatistik ve istatistikçilere kötü söylemlerde bulunulduğunu ancak şu anda istatistik biliminin hayatın tüm evresinde kullanıldığını ve hayatı kolaylaştırdığını ifade etti.
'İstatistikçilere yıllarca 'yalancı' dediler'
Konuşmasında istatistiğin önemine değinen Prof. Dr. Yüksel Terzi, 'İstatistik bir deyişle yoldan geçen arabaları saymak değil de oradan kaç tane araba geçtiğini tahmin etmektir. Aslında istatistiğin en yalın hali bu. Eğer biz söylediklerimizi ölçebilir, rakamlarla ifade edebilirsek bir şey biliyoruz demektir. Söylediklerimizi ifade edemiyor, ölçemiyorsak bu bilgiler havada kalacaktır. Bizim için yıllarca 'yalancı', 'istatistikçilere güvenilmez' ve 'istatistikler yalandır' dediler. Böyle abuk sabuk bir sürü tanım koydular. Bu tanımların hepsi yalan. Bunların içerisinde hak payı da olabilir. Çünkü istatistik bıçak gibidir. Faydalı kullanırsan ekmek kesersin, kötü niyetli olursan, işine yarayanı alır yaramayanı almazsan kötü emellere alet edilebilir. Eskiden, 'müşteri velinimetimizdir' diye bir tanım vardı. Artık bu tanım 'veri velinimetimizdir'e dönmeye başladı. Ama hangi veri? Doğru, güvenilir, yeterli sayıda alınmış, gerçek veriler. İşimize yarayanı alıp, yaramayanı attığımız değil. O açıdan veriler bizim için çok önem arz ediyor' dedi.
'Tamamlanan 140 araştırmanın 70'i bölge müdürlüğümüz tarafından yapıldı'
Yapılan araştırmalar ve araştırma yapmanın zorluğundan bahseden TÜİK Samsun Bölge Müdürü Halil Emecen, 'Kurumumuz geçen yıl 140 araştırma tamamlamış ve bunların 70 tanesi bölge müdürlüğümüz tarafından yapılmıştır. Tamamlanan bu çalışmalar ihtiyaçların belirlenmesi, planlaması, örnekleme çekilmesi, veri testlerinin yapılması, verilerin değerlendirilmesi, kontrolü, analizlerin tamamlanması, bültenin çıkartılması ile aracı kurumlara ulaştırılması gibi oldukça yorucu aşamalardan oluşmaktadır. Bu aşamaların en zorlu ve maliyetli süreci bölge müdürlükleri tarafından uygulanan verilerin değerlendirmesi aşamasıdır. Bu aşama ayrıca maliyetli bir süreçtir çünkü yaklaşık 4 bin civarındaki kurum personelimizden yarısı bu süreçte görev almaktadır. Bu süreçte Türkiye'deki yarım milyon haneden tesadüfi olarak seçilen 1 hane için km'lerce yol kat edilir ve bu anketler derlenir. Zorlu ve personelimizi en çok yoran süreç bu süreçtir. Çünkü tesadüfi olarak karşılaşma oranınız çok düşük olan bir eve misafir olursunuz' diye konuştu.
Panelde ayrıca Prof. Dr. Mehmet Ali Cengiz 'Makine Öğrenmesi', Doç. Dr. Leman Tomak 'Sağlık Bilimlerinde İstatistik', Dr. Öğr. Üyesi Dilara Kuru 'Psikolojide İstatistiksel Düşünme' ve THY Gelir Yönetimi Sistem Analisti Haktan Emrah Özbey de 'Gelir Yönetiminde Tahmin ve Optimizasyon' konusunda konuşma yaptı.
Etkinliğe ayrıca Çorum Vali Yardımcısı Murat Çağrı Erdinç, OMÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Fehmi Yazıcı, protokol üyeleri, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.