'Kentsel Dönüşüm: Kuleli Evler, 19 Mayıs Ve Barış Bulvarı'

KENTSEL DÖNÜŞÜM: KULELİ EVLER, 19 MAYIS VE BARIŞ BULVARI

Samsun Büyükşehir Belediyesi, İlkadım İlçesinde Anadolu, Zeytinlik ve Kadıköy Mahallelerinden başlayan büyük bir kentsel dönüşüm hamlesine hazırlanıyor.

Daha önceki yazılarımda ifade ettiğim gibi, birçok sosyoekonomik külfeti olan, ancak zor olduğu kadar gerekli bir hizmet olacak. Samsunluların hiçbir ön yargıya kapılmadan bu zor işte yetkili kurumlara destek olması gerekiyor.

Öte yandan bu işlerin kentin en az 50 yıllık geleceğini şekillendirecek kalıcı hamleler olduğunu unutmamalıyız. Yapılacak kentsel dönüşüm, mimariden ticarete, estetikten kültüre birçok sabit ve somut sonuç doğuracak.

Dolayısıyla işi yaparken özensiz olmamak gerekiyor.

Benim kentsel dönüşümle ilgili iki önerim olacak. Bunları sayın başkan Halit Doğan ve kentsel dönüşüm için kolları sıvayan ekip arkadaşları okuyup yararlanırsa ben de bir Samsunlu aydın olarak görevimi yapmış olurum.

Birinci önerim, kentsel estetik ve mimari kültürle ilgili:

Samsun'da özellikle İlkadım Bölgesinde, Osmanlı'dan devralınan mimari anlayışta "Kuleli Evler" önemli bir yer tutuyordu. Günümüzde tek tük örnekleri bulunan kuleli evler, denize açılan teknelerin dönüşlerini gözlemek, denizdeki fırtınaları ön görmek ve daha öncesinde denizden gelebilecek tehlikeleri fark etmek için kullanılmış. Eski Samsunlular özellikle 19. Yüzyıl ikinci yarısına kadar kuzeyden gelen Ukraynalı ve Rus korsanlara karşı tedbirli olmak zorundaymış. Korsan tehlikesi sona erdikten sonra balıkçı teknelerini ve iskeleye yanaşan ticaret gemilerini takip için kuleli evler işlevini korumuş.

Cumhuriyet döneminde fonksiyonu ortadan kaybolan Kuleli Samsun Evlerini muhafaza etmeyi becerememişiz.

Benim Sayın Başkan ve ekibine birinci önerim, yapılacak kentsel dönüşümde Kule biçiminde mimari ilaveler yapılmasıdır. Böylece hem kent kültürüne bir selam çakmış olursunuz hem de TOKİ mimarisine bir fark katarak değer üretirsiniz.

İkinci önerim ise trafikle ilgili:

Projenin yürütüleceği bölge Barış Bulvarı'nın iki tarafına denk geliyor. Burası zaten sorunlu bir koridor. Gelecekte düşünülen Kamu Binaları Yerleşkesi bittiğinde ve kentsel dönüşümle bölgenin şerefiyesi yükseldiğinde trafik yoğunluğu katlanarak artacaktır.

Barış Bulvarının kuzey ucu 100. Yıl Bulvarına açılıyor; ancak 100 metre ötesinde Cumhuriyet Meydanına inen 19 Mayıs Bulvarı üzerinden Atatürk Bulvarına da uzanıyor.

Velakin kombine bir kavşak özelliği taşıyan Barış Buılvarı, 100. Yıl Bulvarı ve 19 Mayıs Bulvarı kesişimi, Z biçiminde bir kırılma ile birleşiyor. Geçmişte bir tünelle bu mesele biraz çözülmüş olsa da artan trafik yükü nedeniyle tıkanıklıklar engellenemiyor.

Kentsel dönüşüm ve Kamu Binaları Yerleşkesi bittiğinde bahsettiğim bu kombine kavşak kilitlenecek. Hem de çözümü imkansız biçimde!

Benim ikinci önerim şudur:

Madem köklü bir kentsel dönüşüme gidilecek; Barış Bulvarının kuzey ucunun ekseni kaydırılarak 19 Mayıs Bulvarı ile çakıştırılsın. Kombine iki kavşak yerine tek kavşak haline getirilsin.

Bunu yaparken imkanlar müsaitse Barış Bulvarına birer şerit ilave edilirse kent merkezinde trafik sorununa kalıcı bir imza atılır.

Özetle, kentsel dönüşümü eski ve zayıf binaları yıkıp yerine modern yapılar inşaa etmekten ibaret görmemek lazım.

Hem kent estetiği ve mimarisi dikkate alınmalıdır.

Hem de trafik sorunları ön görülerek çözüme kavuşturulmalıdır.

Bunlar yapılabilirse Samsun tarihine kıymetli bir imza bırakılırken şehrin şerefiyesi yükseltilmiş olur.