30 Ekim'de öne çıkan ekonomi başlıkları! Enflasyon raporu, TÜFE, büyüme, asgari ücret

• Yoğun veri takvimi olan bir döneme giriyoruz. Enflasyon raporu, TÜFE, büyüme gibi makroekonomik gelişmelerin yanında asgari ücret ve 2025 bütçesi gibi önümüzdeki seneye ilişkin önemli gelişmeleri de takip edeceğiz.
• Petrol, Orta Doğu'daki gerginliklerin azalmasıyla geri çekilmesini sürdürüyor. Bundan sonra arz yönlü haberler kadar talep yönlü haberler de fiyatlar üstünde etkili olacak. Çin'in talep düşüklüğü ve Suudi Arabistan'ın üretim artışına gitmesi gibi gelişmeler fiyatlar üstünde etkili olabilir.
• Zayıf Euro Bölgesi'nin bu seneki yıldızı İspanya olacak. Kamu harcamaları, yabancı girişi ve turizm gibi etkilerle İspanya, dünyanın en hızlı büyüyen gelişmiş ekonomisi olmaya hazırlanıyor.
• Volkswagen (VW), Almanya'da 87 sene sonra ilk kez üç fabrikasını kapatma, on binlerce kişiyi işten çıkarma ve maaşları %10 azaltmayı planlıyor. Almanya'da 300 bin çalışanı bulunan VW, güçlü sendikalar ve siyasetçilerle mücadeleye girmeye hazırlanıyor.

AJANDA

• Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, '2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi' görüşmelerine iştirak edecek.
• ABD'de iki önemli veri var. İlki üçüncü çeyreğe ilişkin büyüme verisi. Diğer ise ekim ayına ilişkin tarım dışı istihdam verisi. 6-7 Kasım'da gerçekleşecek Fed toplantısı öncesi tarım dışı istihdam verileri oldukça önemli.
• Türkiye İstatistik Kurumu, ekim ayı ekonomik güven endeksi verilerini açıklayacak.
• Teknosa, Big Chefs, Adel, Inveo Holding ve Atakey Patates'in finansal tablolarını bekliyoruz. PC İletişim ve Atakule GYO'nun temettü ödemesi bekleniyor. Detaylara Bugün sayfamızdan erişebilirsiniz.

KASIM

Yılın sonuna doğru yaklaşırken veri takviminde sıcak bir kasım ayı bizi bekliyor. Bugün mecliste bütçe görüşmelerine devam edilecek. Komisyondaki görüşmelerin 29 Kasım'da sonlanması beklenirken, 2025 bütçesi aralık başında Genel Kurul'a sunulacak. 1 Kasım'da İTO İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi verileri ile İSO PMI verileri açıklanacak. Gelecek haftanın en önemli verisi şüphesiz TÜFE olacak. 4 Kasım Pazartesi günü ekim ayı enflasyonunu öğreneceğiz. Enflasyon verisi piyasaların ne yöne evrileceğini de tayin edecek. Geçtiğimiz ay Borsa İstanbul'da eylül enflasyonunun güçlü gelmesi ile birlikte faiz indirimlerinin gecikme beklentileri fiyatlamaları olumsuz etkilemişti.

8 Kasım'da yılın dördüncü ve son enflasyon raporu açıklanacak. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan'ın sunum yapması bekleniyor. 21 Kasım'da Para Politikası Kurulu faiz kararını açıklayacak. Faiz kararında en önemli çıktı ekim enflasyonu olacak. TCMB, arkasından 29 Kasım'da yılın ikinci Finansal İstikrar Raporu'nu açıklayacak. 29 Kasım aynı zamanda TÜİK'in üçüncü çeyrek büyüme verilerini de açıklayacağı tarih. Bütün bu sıcak veri takviminin yanında asgari ücret tartışmalarının da artacağı bir döneme giriyoruz.

PETROL

Petrol fiyatları, İsrail'in İran'a yönelik saldırısında petrol ve nükleer tesislerin hedef alınmaması ve Tahran'ın ölçülü bir tepki vermesinin ardından geri çekiliyor. Brent petrol, pazartesi günü %6'nın üzerinde değer kaybetti ve 71 dolara kadar geriledi. ABD'de Batı Teksas türü ham petrol (WTI) ise %6.1 düşerek varil başına 67 dolara geriledi ve son iki yılın en büyük günlük düşüşünü yaşadı. Düşüşler, İran'ın dini lideri Hamaney'in yaptığı açıklamayla İsrail'in saldırısına ölçülü bir yanıt vereceğini sinyallemesi ve doğrudan bir misilleme tehdidinde bulunmaktan kaçınmasının ardından geliyor.

Petrolde artık arz yönlü kaygılara nazaran talep yönlü baskılar daha belirleyici olabilir. Çin'in zayıf talebi, petroldeki düşüşün ana tetikleyicisi ve piyasa aktörleri bu verilere daha duyarlılar. Ayrıca 1 Aralık'ta Suudi Arabistan'ın petrol üretiminde artış beklentisi, fiyatlar üstünde baskı yaratan bir diğer unsur. Henüz bu konuda Suudi Arabistan'dan resmi bir açıklama gelmedi. Goldman Sachs, piyasanın odağının Orta Doğu çatışmasından 2025'te olası arz fazlası risklerine kaydığını belirtiyor.

İSPANYA

İspanya, bu yıl ABD'yi geride bırakarak dünyanın en hızlı büyüyen gelişmiş ekonomisi olmaya hazırlanıyor. Consensus Economics anketine göre, turizm, yabancı yatırım ve kamu harcamaları sayesinde İspanya'nın GSYH'sinin üçüncü çeyrekte %2,7 büyümesi bekleniyor. İspanya, zayıf büyüme trendinin baskın olduğu Euro Bölgesi'nde büyüme eğiliminde olan birkaç ekonomiden biri. Avrupa'da özellikle Almanya ve Hollanda gibi büyük ekonomiler büyüme zorlukları yaşarken, İspanya ve Yunanistan gibi güney ülkeleri daha güçlü performans gösteriyor. Üçüncü çeyreğe ilişkin GSYH verilerinin bu hafta açıklanması bekleniyor.

Turizm, büyümenin önemli bir bacağını oluştururken, turizm dışı hizmet ihracatının da önümüzdeki dönemde artması bekleniyor. İspanya aynı zamanda son dönemde yaptığı yenilenebilir enerji yatırımlarıyla da dikkat çekiyor. Bütün bu olumlu gelişmelere rağmen İspanya'nın büyüme motoru olan kamu harcamalarının sürdürülebilirliği üzerine endişeler mevcut. Yüksek kamu harcamaları ile %102 seviyesindeki kamu borcunun bir risk oluşturduğunu savunanlar var. Endişelere rağmen yabancı yatırımcıların ilgisi sürüyor. İspanya'nın 10 yıllık tahvil faizleri Fransa'nın altında seyrediyor.

ATIŞTIRMALIKLAR

• Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Suudi Arabistan'daki 'Future Investment Initiative Konferansı'nda en kötü dönemin geride kaldığını söyleyerek enflasyonun düşüş eğiliminde olduğunu ve sıkı maliye ve para politikasıyla bu düşüşün süreceğini vurguladı. Enflasyonu düşürürken büyüme kaygılarına ilişkin de Türkiye'nin düşük kamu borcunun (%26) büyüme için bir avantaj sunduğunu ifade ederek, Türkiye'nin son 20 yılda ortalama %5'in üzerinde bir büyüme oranı yakaladığını belirtti.
• Dünya Bankası'nın Ekim 2024 Emtia Piyasaları Görünüm Raporu'na göre, küresel emtia fiyatları 2025'te son beş yılın en düşük seviyesine gerileyebilir. Ancak, genel fiyatların Covid-19 öncesi döneme kıyasla %30 daha yüksek kalması bekleniyor. 2025'te emtia fiyatlarının %5,1, 2026'da ise %1,7 daha gerilemesi öngörülüyor. Bu düşüşe petrol öncülük ederken, doğal gaz, metal ve tarım ürünlerindeki istikrar bu düşüşü sınırlıyor. Raporda, gıda fiyatlarının bu yıl %8,5 ve 2025'te %4 düşmesinin ardından dengeleneceği, enerji fiyatlarının ise 2026'ya kadar kademeli olarak düşeceği belirtiliyor.
• Rusya'nın en büyük çelik üreticilerinden Severstal CEO'su Aleksandr Şevelev, yüksek borçlanma maliyetleri nedeniyle Rusya'nın çelik talebinde bu yıl %5 ila %7 arasında düşüş beklediklerini açıkladı. Şevelev, özellikle küçük ve orta ölçekli müşterilerin yüksek faiz oranları nedeniyle yatırımlarını erteleyip, birikimlerini bankaya yönlendirdiğini belirtti. Şevelev, "Yıl başında 2024 çelik talebine ilişkin yüzde 1 ila 2 düşüş bekliyorduk. Ancak üçüncü çeyrek sonuçları doğrultusunda 2024 sonu için talepteki düşüş yüzde 5 ila 7'yi bulabilir" diye konuştu.
• Volkswagen (VW), Almanya'da 87 sene sonra ilk kez üç fabrikasını kapatma, on binlerce kişiyi işten çıkarma ve maaşları %10 azaltmayı planlıyor. Almanya'da 300 bin çalışanı bulunan VW, güçlü sendikalar ve siyasetçilerle mücadeleye girmeye hazırlanıyor. Ayrıca Belçika basınında yer alan habere göre, VW grubu altında yer alan Audi, Brüksel'deki fabrikasının faaliyetlerini 28 Şubat 2025'te kalıcı olarak durduracak. Yaklaşık 3 bin kişinin çalıştığı tesiste yıl sonuna kadar işten çıkarma planlanmazken, fabrika için potansiyel yatırımcı ve alıcılarla görüşmeler sürüyor.
• Boeing, sermaye artırımı ve tahvil ihracıyla 21,1 milyar dolarlık kaynak yarattı. Şirket, hisse satışından 16,1 milyar dolar, paya dönüştürülebilir tahvil satışından ise 5 milyar dolar topladı. Bu satış, ABD tarihindeki en büyük sermaye artışlarından biri olarak kayda geçti. Toplanan fonla birlikte Boeing, 737 Max krizi, kalite sorunları ve son dönemde yaşanan grevlerin ardından artan finansal sıkıntılarını hafifletmeyi amaçlıyor.
• Katılımevim, KAP'a yaptığı açıklamada, Birevim Tasarruf Finansman şirketindeki mevcut %55'lik ortaklık payını %79,85'e çıkarma kararı aldığını duyurdu. Bu doğrultuda, Birevim'in 121.038.313 TL nominal değerli ve %24,85 oranındaki hisselerinin satın alınması için şirket genel müdürü yetkilendirildi. Sürecin tamamlanması için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'na başvuru yapılacak.
• Altınay Savunma Teknolojileri, Saha Expo'da Aselsan ile yapılan anlaşmayla Dasal Havacılık Teknolojileri'ndeki %49 Aselsan hissesini devralarak sahiplik oranını %100'e çıkardı. Altınay Savunma Teknolojileri Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Altınay, bu tam sahiplik ile savunma sanayii için bulutaltı ve çok rotorlu drone çözümlerini geliştirmeyi hedeflediklerini ifade etti.

Kaynak: Fintables