'Çarşamba'da Kahverengi Kokarca Böceği Sorunu'

Çarşamba'da Kahverengi Kokarca Böceği Sorunu

Çarşamba'yı bu sene sel değil, kahverengi kokarca böceği esir aldı. Aslında böyle bir giriş yaparak üzerinde durmak istediğim bu sorun sadece Çarşamba'yı değil, geniş bir bölgeyi etkiliyor. Lakin Çarşambalı olduğum için, onun özelinde bu soruna değinmek istiyorum. Yeni yapılan Organize Sanayi birçok insan için ekmek kapısı olsa da, Çarşamba'nın ekonomisi fındığa dayalıdır.

İnsanlar alışverişlerini fındık sezonuna göre yapar ve 'fındıkta ödeyeceğim' şeklinde pazarlıklar yapılır. Gerçi son dönemde yaşanan ekonomik çalkantılar ve hemen hemen her gün yükselen fiyatlar nedeniyle ödemeyi fındığa erteleme pazarlığı sekteye uğradı. Ama fındığın ilçedeki temel geçim kaynağı olma durumu değişmedi. Çarşamba'da fındık iyiyse ve fiyatlar üzmüyorsa, işler yolunda gidiyordur. Fındık randımanı, miktarı ve fiyatları kötüyse, bu durum ilçedeki hayatı her anlamda olumsuz etkiler. Alışveriş düşer, borçlu alacaklıya gününde parasını ödeyemez. Bir sorun diğerini tetikler ve günün sonunda domino etkisi nedeniyle ne yazık ki suç oranında artışlar yaşanır.

Bu sene genel olarak fındık üreticilerinin, özelde ise Çarşamba'nın kahverengi kokarca böceği gibi çetin ceviz bir sorunu var. Bu böcek, fındık üretimine büyük bir darbe vurdu. Öyle ki, bu sorun bireysel önlemlerle kontrol altına alınamayacak bir hale evrildi. Üretici, kahverengi kokarca böceğini fındık bahçesinden atmak için ilaçlama yaptığında, böcek uçup ilaçlama yapılmamış yandaki tarlaya yerleşiyor.

Böcek, fındığı zehirlemekle kalmıyor hem tadını değiştiriyor hem de miktarını düşürüyor. Bu sorun, Çarşamba'daki fındık üreticilerinin elini kolunu bağlamış durumda. Bazı üreticiler fındıklarını satamadılar bile, çünkü tüccar fındığa fiyat vermiyor. Fındığı satanlardan bir kısmı ise bahçelemeye, temizlemeye, gübrelemeye ve toplamaya verdikleri parayı geri alamadılar. Ülkenin ekonomik olarak zor günlerden geçtiği bir dönemde böyle bir sorunun yaşanması şüphesiz daha çok can yakıyor.

Diğer yandan, sorunun ana kaynağına bakıldığında, kahverengi kokarca böceğini öldürmek oldukça zor ve bu böcek kolayca üreyebiliyor. Birçok şeyle beslenebiliyorlar ve uzun süre uçabiliyorlar. Fındık üreticisi iyi niyetle bu duruma çözüm bulmaya çalışsa da, sorunun çözümü kapsamlı bir çalışmayı gerektiriyor. Fındık üreticilerinin çabalarıyla sorunun çözülemediğini belirtmiştik. Bu noktada, yerel ve merkezi yönetimin birlikte hareket etmesiyle bir çözüm yolu aranabilir. Geçen sene fındığa daha küçük çapta zarar veren kahverengi kokarca böceği, bu sene üreticiye büyük bir darbe vurdu. Umarım, gelecek sene daha kötü bir tabloyla karşılaşmayız.

Kötü senaryonun önünü almak için bir an önce harekete geçmek gerekiyor. Böceğin üremesinin engellenmesiyle ilgili ilaçlama çalışmalarının yapıldığına dair haberler okudum ancak bu çalışmaların ilçe çapında yaygınlaştığına yönelik bir hareketlenmenin olduğunu söylemek mümkün değil. Bu yazının yazıldığı an itibariyle insanlar kendi imkanlarıyla etkili olacağını düşündükleri ilaçlarla ev ve bahçelerini böcekten arındırmaya çalışıyorlar. Umarım karar vericiler bu sorunun çözümüne yönelik ciddi adımlar atarlar ve biz gelecek sene aynı sorundan kaynaklanan zararı konuşmak zorunda kalmayız.